Küçük Menderes Havzası'na bereket geliyor

Bu havzadaki çalışmalar Başbakanının Beydağ Barajı'nı 3 yılda bitiriniz talimatı ile havzanın kaderi değişti. Baraj 3 yılda tamamlandı. 2008 yılında su tutulmaya başlanan Beydağ Barajı ile Beydağ ve Ödemiş ilçeleri arasında Küçük Menderes Nehri’nin sağ ve sol sahilinde toplam 196.500 dekar arazinin sulanması hedeflenmektedir. Barajın toplam göl hacmi ise 248 milyon m³’tür. Bu alanlarda cazibeli sulamanın devreye girmesiyle, sulama maliyetleri düşecek, böylece bölgede çiftçilik yapan vatandaşların kaderi değişerek emeklerinin tam olarak karşılığını almaları sağlanmış olacaktır. Ayrıca bu proje ülke ekonomisine de büyük katkı sağlayacaktır.

Barajın 196.500 dekarlık sulama alanı içerisinde Beydağ ve Ödemiş ilçelerinin toplam 28 köyün/beldenin tarım arazileri yer almaktadır. Beydağ Barajı Küçükmenderes Havzası’ndaki kilit depolama yapısı niteliğindedir. Bu proje ile havzada büyük boyutlu ilk depolama yapısı gerçekleştirilmiştir. Beydağ Barajı sulama suyu ihtiyacını karşılamanın yanında, Küçükmenderes ana yatağında görülen taşkınların önlenmesinde de önemli bir düzenleyici etki sağlamaktadır.

Geri Dönüşü En Kısa ve Yüksek Baraj

2006 yılı son çeyreğinden sonra yağışlardaki büyük azalma, Küçükmenderes Nehri’ndeki debinin düşmesine ve ovadaki yeraltı suyu dinamik seviyesinin de olumsuz yönde etkilenmesine sebep olmuştur. Havzada büyük oranda sulamanın açılan kuyularla yer altı suyundan karşılandığı düşünüldüğünde ve dolayısı ile yüksek enerji maliyetleri de göz önünde bulundurulduğunda bölgede cazibeli sulamanın devreye girmesiyle, sulama maliyetlerinin düşeceği açıktır.

Beydağ Barajı hem sulama maliyetlerinin düşürülmesi, hem de havzada sürdürülebilir ziraatın yapılmasına imkan sağlayacağından ve geri dönüşü en kısa ve yüksek olan projelerden biridir. Projenin uygulamaya girmesi ile kuraklık ve taşkınlar gibi iki önemli problemin çözümüne de katkısı olacaktır.

Beydağ Barajı 3 Yıl Gibi Kısa Bir Sürede Tamamlandı

Beydağ Barajı’nın, ilk temel atıldığı 1993 yılı ile tamamlandığı 2008 yılı arasında 15 yıl süre bulunmaktadır. Ülkede yaşanan ekonomik krizin baraj ödeneklerini olumsuz yönde etkilemesi ve aynı zamanda bazı yıllarda hiç ödenek verilememesi sebebiyle baraj inşaatı sürüncemede kalmıştı. Ancak 2005 yılında yeniden temel atılarak 2008 senesinde tamamlandı.

Yıllık 86 Milyon TL Gelir Artışı Elde Edilecek, 9.800 Kişiye Ek İstihdam Sağlanacak

Küçükmenderes Projesi Ödemiş Beydağ Sulaması’nın 2012 yılı fiyatları ile dekar başına 440 TL, toplam yıllık 86 milyon TL net gelir artışı sağlayacağı bununla birlikte ürün desenindeki değişim ile % 60’lık ek istihdam imkanı sağlanacağı kabul edilmektedir. Mevcut durumda bir hektarda yılda 220 kişi istihdam edilirken, bu projenin tamamlanmasıyla bunun bir hektarda 349 kişi/yıl’a ulaşacağı, böylelikle 6.300 kişiye doğrudan 3.500 kişiye dolaylı olmak üzere 9.800 kişiye ek iş imkanı sağlanacağı hesaplanmaktadır.

Sulama Projesinin Bitiş Tarihi Bir Yıl Öne Çekildi

196.500 dekarlık Beydağ Barajı Ödemiş Sulaması inşaatı devam etmekte olup, 30.04.2010 tarihinde ihale edilmiştir. Sözleşmeye göre 29.03.2015 tarihinde bitirilmesi öngörülmüş olmasına rağmen, 09.10.2010 tarihinde yapılan temel atma merasiminde Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu’nun müteahhit firma ile yaptığı pazarlık neticesi imza altına alınan taahhütname ile bitirme tarihi yaklaşık 1 yıl öne çekilerek 04.04.2014 olarak belirlenmiştir.

Küçükmenderes Projesi Ödemiş Beydağ Sulaması; 569.400 m kanal uzunluğu, üç adet regülasyon deposu, 1.520 adet su alma yapısı, 3.222 adet sanat yapısı, 1.040 km servis yolu ile 5 ayrı boru hattından oluşmaktadır. Proje menbadan mansaba doğru yıllar itibariyle kısmen sulamaya açılacak olup bugüne kadar ki fiziki ve parasal gerçekleşme % 6,26 olup, öngörülen tarihte bitirilmesi için çalışmalar hızla sürdürülmektedir.

Beydağ Barajı Turizme de Hayat Verdi

Beydağ Barajı’nın faaliyete geçmesi ile birlikte ekonomisi ağırlıklı olarak tarım hayvancılık ve zincir sanayisine dayanan Beydağ'da turizm de bu kategoriye eklenmiştir. Baraj gölünün kenarında DSİ tarafından Orman Genel Müdürlüğü’ne devredilen 67.000 dekar alanda yapılan tesislerle ilçe turizmine hizmet edilmektedir. Burada inşa edilen dinlence ve piknik alanı Ege bölgesi başta olmak üzere birçok yerden gelen ziyaretçilere hizmet vererek ilçe turizmine katkı sağlamaktadır. İzmir’in ilçeleri arasında neredeyse unutulmaya başlamış olan Beydağı bu sayede iç turizmde de yeni bir ivme kazanmaya başlamıştır.

Küçükmenderes Havzasındaki Diğer Faaliyetler

Küçükmenderes Havzasında Beydağ Barajının haricinde barajlar, göletler, sulama tesisleri ve taşkın koruma tesisleri tamamlanmış olup, pek çoğu da devam etmektedir. 2003 yılından sonra Seferhisar Kavaklıdere Barajı ve Sulaması, Menderes Değirmendere Ataköy Göleti ve Sulaması, Karaburun Mordoğan Göleti ve Sulaması ile 18 adet taşkın koruma tesisi tamamlanmıştır. Tamamlanan bu tesislerle toplam 91.800 dekar tarım arazisi sulanmış, 440.000 m3 içmesuyu temin edilmiş, 2 ilçe, 8 köy, 4 mahalle ve 11.270 dekar tarım arazisi taşkınlardan korunmuştur. Tamamlanan bu tesislerin 2012 yılı rakamlarıyla toplam maliyeti 427 milyon TL’dir.

Küçükmenderes Havzasında tamamlanan bu tesislerin yanı sıra pek çok tesis de süratle devam etmektedir. Havzanın önemli tesislerinden Burgaz (Zeytinova) Barajının inşaatı hızla devam etmektedir. 35.680 dekar araziye sulama suyu temin edecek barajın %27’si inşa edilmiş olup, 1 yıl sonra 09.09.2013 tarihinde tamamlanacaktır.

Diğer önemli bir tesiste Ödemiş Aktaş Barajıdır. Bu baraj ile İlkurşun, Bülbüldere, Yusufdere, Sekiköy, Şirinköy Yeniköy Köyleri ile Kayaköy Beldesine ait 15.800 dekar arazi sulu tarıma açılacaktır. Ayrıca 1.350 kişiye istihdam sağlanacaktır. İnşaat çalışmaları devam eden bu barajın açılışı 1 yıl öne çekilerek 14.02.2014 tarihinde yapılacaktır.

Havzanın önemli projelerinden bir diğeri de Ödemiş Bademli Barajıdır. Ödemiş ilçesinde Bademler, Ovakent, Konaklı Beldeleri ve Kemenler Köylerine ait 10.480 dekar araziyi sulayacak barajın inşaat çalışmaları hızla devam etmektedir. Bu baraj da diğerlerinde olduğu gibi Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu temel atma merasiminde müteahhit firmayla yaptığı pazarlık neticesinde tamamlanma tarihini öne çekmiştir. Baraj 1 yıl sonra 09.09.2012 tarihinde tamamlanacaktır.

Bin Günde Bin Gölet Projesi çerçevesinde Tire Yenişehir Göleti ve Kiraz Göletinin inşaatları devam etmekte olup, Kiraz Haliller Göleti, Tire Eskioba Göleti, Menderes Özdere Göleti, Torbalı Aslanlar Göleti ve Torbalı Karakızlar Göletinin de proje hazırlama ve ihale hazırlıkları devam etmektedir. Bölge için büyük önem arz eden Rahmanlar Barajında ise proje ve ihale hazırlıkları hızla devam etmektedir. Bu baraj ile Ödemiş İlçesine yılda 9,36 milyon m3 içme ve kullanma suyu sağlanacak olup ayrıca 14.940 dekar araziye sulama suyu temin edilecektir.

Taşkınlar konusunda da 28 derede çalışmalar devam etmekte olup, 18 adet taşkın koruma tesisi ile Küçükmenderes Nehrinin ana yatak düzenlemesi yapılacak ve 5 mahalle, 10 köy, 1 belde, 2 ilçe ile 56.700 dekar alan taşkınlardan korunacaktır.

Yapılan Yatırımlar 800 Milyon TL’yi Buldu

Küçükmenderes Havzasında 2012 yılı yatırım programında yapım çalışmaları devam eden işlerin toplam maliyeti 371 milyon TL’dir. Bu projeler ile 284.820 dekar arazi sulanacak, yılda 9,36 milyon m3 içme ve kullanma suyu temin edilecek ve 5 mahalle, 10 köy, 1 belde, 2 ilçe ile 56.700 dekar alan taşkınlardan korunacaktır.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından Küçükmenderes Havzasında dev yatırımlar gerçekleştirilmektedir. Bakan Prof. Dr. Veysel Eroğlu’nun talimatlarıyla projeler bir bir hayata geçirilmekte ve bölgeye bereket gelmektedir. Tamamlanan ve devam eden işlerin toplam yatırım maliyeti 800 milyon TL’yi bulmuştur.