Protein tüketimi ile uzun ömür arasındaki ilişki

Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, protein tüketimi ile uzun ömür arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmıştır. Yeni yapılan bu çalışma sonuçlarına göre, orta yaşlı bir insanın (50-65 yaş arası) yüksek protein içeren bir beslenme programı uyguluyor olması uzun ömür olasılığını düşürürken, 65 yaş üstü bir insanın aynı şekilde besleniyor olmasının uzun ömür olasılığını arttırdığı görülmüştür.

Kalori kısıtlamasının (düşük kalori alarak beslenmek) birçok hayvan türünde ömrü uzattığı bilinmektedir. Ancak bu etkinin, alınan toplam kalorinin azalmasına mı veya alınan protein ve diğer besinlerin miktarının azalmasına mı bağlı olduğu bilinmemektedir. 

Araştırma, 50 yaş ve üzeri sağlıklı 6800 kişi ile yapılmıştır. Katılımcılar 3 gruba ayrılmıştır. Gruplar diyetle alınan protein yüzdesine göre belirlenmiştir; Yüksek % 20 ve fazlası, Orta % 10-19, ve Düşük % 10’un altı. Ayrıca yaşa göre de grup yapılmıştır, 50-65 yaş arası ve 65 yaş üstü.

Yüksek protein tüketen 50-65 yaş grubu kişilerde toplam ölüm oranı (mortalite) %75 daha fazla bulunmuştur. Ayrıca bu kişilerin sonraki 18 yıl içinde kansere yakalanarak ölme oranı düşük protein grubuna göre 4 kat fazla bulunmuştur. 

Orta düzey protein tüketimi, düşük düzey protein tüketimine göre 3 kat daha fazla kansere bağlı ölüme sebep olmuştur. Bu karşılaştırmalar pek çok faktöre (sigara, bel çevresi, kronik hastalıklar, yağ ve karbonhidrattan gelen kaloriler) göre düzenlendiğinde de sonuç değişmemektedir. Ancak hayvansal proteinler yerine bitkisel proteinler tüketilirse risk artmamaktadır.

Yüksek protein tüketen 65 yaş ve üzeri grupta, kanserden ölüm oranı % 60, diğer herhangi bir nedenden ölüm oranı % 28 oranında düşmüştür. Bu sonuçlar, protein alım kaynağına (hayvan ya da bitki) göre değişiklik göstermemiştir. Aynı zamanda yüksek protein tüketimi, tüm yaş gruplarında diyabete bağlı ölümlerde 5 kat düşüşe neden olmuştur. 

Çalışmanın bir dezavantajı katılımcıların protein alımı tek bir günde (24 saatte) aldıkları protein miktarına göre belirlenmiş olmasıdır. Ayrıca araştırmada protein kaynağının tipi de belirlenmemiştir.(kırmızı et, balık vb.)

Yüksek protein alımı, fareler üzerinde de aynı etkiyi göstermiştir. Yüksek protein ile beslenen farelerde düşük protein ile beslenen farelere göre, göğüs ve melanom tümörlerinde ilerleme görülmüştür. Beslenme ile uzun ömür arasındaki ilişkinin insülin-benzeri büyüme faktörü üzerinden düzenlendiği düşünülmektedir. 

Araştırma göstermektedir ki orta yaş döneminde düşük protein ile beslenmek kanser ve erken ölüm riskini engellemek için yararlıdır. Ancak, daha ileri yaşlarda düşük protein ile beslenmekten kaçınılmalı ve sağlıklı kiloda kalınmalıdır.

Son dönemlerde yaygınlaşan tek yönlü beslenme programlarının sağlık üzerinde olumsuz etki yapabilir. Pek çok kişi tarafından hızlı kilo vermek için yapılan bu beslenme programları vücudunuza kalıcı hasarlar verebilir, hastalıklara yakalanma riskinizi arttırabilir. Vücudumuz için önemli olan dengeli beslenmek, vücudumuzun ihtiyacı olan besinlerden yeterli miktarlarda tüketmek ve egzersiz yapmaktır. Dengeli beslenmek ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadığını düşünenler, kilo vermek isteyenler, kilo almak isteyenler bir beslenme uzmanına danışmalı; çevreden, televizyondan, internetten duydukları beslenme programlarını uygulamamalıdırlar.