Aydın’ın Kuşadası ilçesindeki Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı’nın Karina bölgesinde üreme yapan tepeli pelikanların (Pelicanus crispus) yetişkin yavrularından birine uydu vericisi takıldı.
Nesli tükenmekte olan türlerden biri olan tepeli pelikana uydu vericisi takılarak, bu tür ile ilgili bilgiler uydu aracılığı ile toplanacak ve yapılması gereken faaliyetler belirlenecek. Tepeli pelikanların göç yollarının, konakladığı yerlerin verici ile tespiti sağlanacak.
"Tepeli pelikanları uydu vericisi ile izleyeceğiz"
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yaban Hayatı Dairesi’nde uzman olarak çalışan Burak Tatar, genel müdürlük tarafından nesli tehlike altında olan hayvanlar için eylem planları hazırlandığını ifade ederek, “Hazırlanan eylem planlarında öncelikli olarak müdahale edilmesi gereken türler belirlendi. Ülkemizde nesli tehlike altında olan birçok tür var. Bunlara müdahale etmek için, bazı öncelikleriniz olmak zorunda. Bu öne çıkan türler için, 2014 yılında bir çalışma başlattık. Bu çalışma sonrasında yaklaşık 200 tane tür öncelikli olarak müdahale edilmesi gereken, müdahale edilmediği takdirde doğadan tükenecek türler olarak belirlendi. Bunların içinde tepeli pelikan türü de mevcut. Tepeli pelikan içinde bir eylem planı hazırlama girişimlerini başlattık. Çok uzun yıllardır Ege Üniversitesi tarafından bu çalışmalar yapılıyor ve veri toplanıyor. Tepeli pelikanların Türkiye’de ürediği 4 tane alan var. Manyas Kuş Cenneti, Gediz Deltası, Büyük Menderes Deltası ve Ardahan’da bulunan Aktaş Gölü. Bu alanlarda yapılması gereken faaliyetler belirlendi. Tepeli pelikanlar hakkında hala bilmediğimiz bazı şeyler var. Örneğin kışlama alanları nereleri, göç sırasında konakladığı yerler nereleri, göç yolu üzerinde tepeli pelikanları tehdit eden faktörler, elektrik telleri, rüzgar enerji santralleri gibi, bunları daha iyi yönetebilmek adına uydu vericileri takıp, Tepeli Pelikanları uydu vericilerle izlemeyi düşünüyoruz” dedi.
"Tepeli pelikanların uzun yıllar uçmasını diliyoruz"
Ege Üniversitesi Biyoloji Bölümü Prof. Dr. Mehmet Sıkı ise “Büyük Menderes Deltası’nda bulunan Karina Dalyanı tepeli pelikanların üremesi için çok önemli bir sulak alandır. Bu yıl yetişkin bir yavruya uydu vericisi taktık. Tepeli pelikanlarla 1982 yılında tanıştık. İlk kez 1987 yılında tepeli pelikanlara halka taktık. Teknolojiyi de yakından takip ederek, 2018 yılında da uydu vericisi taktık. Uydu vericisi takılmasında bize destek veren herkese teşekkür ederiz. Bundan sonra da aynı hassasiyetin ilgili kurumlar tarafından aynı şekilde gösterilip, tepeli pelikanların daha uzun yıllar gökyüzünde semalarda uçmasını diliyoruz” dedi.
"Pelikanlar istilacı balıkları tüketiyor"
Ege Üniversitesi Biyoloji bölümünden Doç. Dr. Ortaç Onmuş da, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve Ege Üniversitesi arasında tepeli pelikanların korunması ve araştırılması protokolü kapsamında çalışmalar yaptıklarını belirterek, “Bugün Büyük Menderes Deltası’nda bulunan Karina Dalyanı’ndaki yetişkin bir yavru tepeli pelikana uydu vericisi taktık. Uydu vericisi taktığımız pelikanın ismini Karina koyduk. Pelikanı birkaç yıl izlemeyi umut ediyoruz. Tepeli pelikanlar nesli koruma altına alınmış bir tür ve sayıları oldukça az. Pelikanlar yavrulama döneminde İsrail Sazanı olarak bilinen istilacı balık türünü tüketmektedir. Tepeli pelikanlar İsrail Sazanını tükettikleri için, sulak alanların ve biyolojik çeşitliliğin korunmasına katkı yapıyor” dedi.
Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü de 3 yıl önce, “Tepeli Pelikanları Koruyoruz” projesini hayata geçirdiklerini belirterek, “Bugün itibariyle, 52 yavrunun ebeveynleriyle birlikte bu platformda büyüdükleri görüldü. Pelikanların platformdaki üreme başarısına bakıldığında, sevindirici bir durum ortaya çıkmıştır” diye konuştu.
Uydu vericisi, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yaban Hayatı Dairesi’nden Burak Tatar, Ege Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Sıkı, Doç. Dr. Ortaç Onmuş, Elçin Soydan, 4. Bölge Müdürlüğü’nden Avcılık ve Yaban Hayatı Şube Müdürü Hasan Paşalı, Mühendis Hakan Körbalta, Dilek Yarımadası Milli Park mühendisi Mesut Gümüş ve EKODOSD üyelerinin katılımıyla takıldı.
