Takvim yaprakları Tire’yi gösteriyor

akvim yapraklarının bahara döndüğü ve cemrelerin suya, havaya ve toprağa düşmek için birbiriyle yarıştığı şu günlerde bahar yorgunluğu ile baş etmenin yollarını arayanlar soluğu Tire’de alıyor. Doğal ve tarihi güzelliklerinin yanı sıra renkli kültürel yapısı ile dikkat çeken Tire’de, park, mesire ve dinlence alanları huzur ve sessizliği arayan bunalmış kentlilerle dolup taşıyor. Papatya ve lale tarlalarına kendisini öylesine salıvermek ve rengarenk çiçek denizinde kaybolmak isteyenler hafta sonları rotasını büyük bir keyifle Tire’ye çeviriyor. Toptepe, Derekahve, Kaplan ve Cambazlı köyü, Arap pınarı, Gölet gibi mesire alanları ile kent içindeki park ve bahçeler günün her saatinde her yaştan misafirlerini ağırlıyor. Ünlü gezgin Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde "Şehr-i Muazzam" olarak tanımladığı Tire’nin tarihçesi 5 bin yıl öncesine kadar uzanıyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminde önemli ve büyük şehirlerden biri haline gelen Tire, günümüzde modern ve çağdaş görüntüsünün yanı sıra özenle korunan tarihi dokusuyla da dikkat çekiyor.

Tire, yedi tepeli kent İstanbul gibi tepeleriyle meşhurdur. Toptepe, Duatepe, Maltepe, Kohoz, Hacı Kalfa, Buğday Dede ve Kara Tepe Tire’yi yeşilin bin bir tonuyla adeta kuşatmıştır. Doğal güzellikleriyle, mesire yerleriyle ünlü yaylaları Cambazlı, Arappınarı, Balım Sultan, Balpınarı, Eğridere’dir. Kent, “Yeşil Tire” adını kazanacak kadar yeşil ve zengin bir bitki örtüsüne sahiptir. Tarihi yapısı ve kıskandıran doğal güzellikleri ile İzmir’in en gözde ilçelerinden biridir. İzmir'e uzaklığı 80 km olan Tire'nin, kuzeyinde Küçük Menderes Ovası ve Bayındır, güneyinde Aydın Dağları ve Aydın, doğusunda Ödemiş, batısında ise Selçuk yer almaktadır. Selçuk ile dolaylı olarak İzmir-Aydın-Denizli karayoluna bağlanan Tire, Kuşadası Limanına da yakındır.

Tarihi belgelerde, Thira, Thyera, Tyrha, Apaterie ve Teira olarakta geçen Tire ismi Hatti-Luvi dil ailesinden gelmekte olup kale ve hisar anlamlarını içerir. Sırasıyla Hitit, Frigya, Lidya, Pers, Roma ve Bizans devletlerine ev sahipliği yapmış olan Tire’de 13.yy’da Aydınoğulları Beyliğiyle birlikte Türk egemenliği başlamıştır. Bu egemenlik 1426 yılında Osmanlı devletiyle devam etmiş olup günümüze dek gelmiştir. Romalılar döneminde önemli bir yerleşim merkezi olan kent, Efes’teki Artemis Tapınağının Tire’nin batı köylerini de içine alarak Boz Dağlara kadar uzanması Tire’ye de bir kutsallık katmıştır. Tire’nin birçok köyünde bu döneme ait eserleri görmek mümkündür. Türk egemenliğinin başladığı Aydınoğulları Beyliğinin başkentliğini yapmış olan Tire, Osmanlılar devrinde de göz ardı edilmeyip buraya hep önemli ve güçlü yöneticiler atanmıştır. 

Zeytinyağlı yemeklerin ağırlıklı olarak yapıldığı Tirede yemek kültürü son derece zengindir. Bu Sofralarında çeşit çeşit yeşillik ve sebze görmek mümkündür. Bunun yanı sıra et yemekleri de meşhurdur. Özellikle sabahın erken saatlerinde yenilen Tire Kuyu Tandırı (Tak Tak Kebabı) Tireye gelen misafirlerin mutlaka tatması gereken bir lezzettir. Tireye uğrayanların tadına bakmadan gitmedikleri Tereyağlı Tire Köfte Tire yemekleri içinde en çok bilinenidir. Düğün ziyafetlerinin vazgeçilmezlerinden biri olan Keşkeğin yanı sıra Kabak Çiçeği Dolması, Patlıcan Okması, Ekmek Dolması yemekleri yanında Ebegümeci, Turp Otu, Radika, Isırgan Otu ve Sarmaşık Kavurmaları gibi pek çok yemek çeşidi Tireye özgü tatlar arasında sayılabilir. Tüm bunların üstüne tuzsuz lor peyniri ve karadut reçelinden yapılan hafif tatlı Tirenin vazgeçilmezleri arasında yerini alır.

Derkahve, Arappınarı: Ailenizle birlikte keyifli bir gün geçirmek istediğinizde açık hava, su kenarında bir yandan piknik yapıp diğer yandan kahvenizi yudumlayabileceğiniz güzel bir mekandır. Belediye tarafından restorasyonu yapılan ve işletmeye açılan mekanda tarihi bir mescit ve hemen altında yer alan ayazma ile kültürel bir mozaik oluşturmuştur. Tarihi ve doğal güzelliğiyle mutlaka gezilmesi gereken bir yerdir. Belediye’nin düzenlemeleriyle ilçeye kazandırılan eşsiz doğa güzelliklerine sahip mesire alanı Arappınarı ise huzuru yakalayacağınız eşsiz bir cennet.

Kaplan mahallesi: Tireye yaklaşık 4-5 km. mesafede yer alan köy temiz havası ve muhteşem manzarasıyla keyifli bir gün geçirebileceğiniz nadir yerlerden birisidir. Kestane ve defne ağaçlarıyla kaplı olan köy Tirenin içme suyu ihtiyacının birkısmını karşılamaktadır. Tirenin geleneksel yemeklerinin tadına bakabileceğiniz pek çok restoranıyla yerli ve yabancı ziyaretçilerin gözdesi olmuştur.

Akçaşehir Değirmen ve Şelale: Doğayla iç içe olabileceğiniz, keyifle geleneksel Tire yemeklerinin tadına bakabileceğiniz mekanları bulunan güzel bir mesire alanıdır.

Gölet ve Toptepe Belediye Restoran: Toptepe’de yeşillikler içinde yemeğinizi yerken, Ödemiş ve Bayındır ovalarını kuş bakışı görebileceğiniz güzel bir mekan. Fırında köfte favori yemekler arasında. Göl manzaralı, Gölet Restoran ise eşsiz balık ve geleneksel lezzetleriyle ayrı bir seçenek.

Cambazlı mahallesi: Tireye yaklaşık 5km. mesafede Menderes ovasının yanında yer almaktadır. Zengin yemek kültürüyle Tirenin vazgeçilmez yerlerindendir

Atatürk, İstasyon, Şehitler ve Fatih Parkları: kent içinde yeşili her an yakalayabileceğiniz, insanların beton hoyratlığından kurtarılmış bölgeler.