Tire’de 600 yıllık bahar geleneği: Sultan Nevruz

Şehirde dört ay boyunca kalan Timur baharın gelişini askerleri ile beraber 21 Mart günü büyük şenlikler yaparak kutlar. Bir Orta Asya geleneği olan bu kutlamanın adı ise "Nevruz"dur. İlerleyen günlerde Tire'den ayrılırken Timur, ordusunda bulunan yaşlı, hasta, sakat, yaralı ne kadar asker varsa burada bırakır. Orta Asya geleneği ile yoğrulan bu kitle alışkanlıklarını her alanda uyguladıkları gibi Nevruz'dan da vazgeçmezler. İlk zamanlar Balım Sultan türbesi çevresinde yapılan şenlikler, ilerleyen yıllarda geniş alanlara yayılır ve yerli halkın da katılımı ile bölgenin tüm mesirelerinde büyük şenlikler ve eğlenceler düzenlenerek kutlanır. 

Tire Kültür Derneği de Tire’nin Hisarlık Mahallesi Balım Sultan Mevkii’nde vatandaşlara bin adet fıstık çamı fidanı dağıttı.

Tire Kültür Derneği Başkanı Seyfullah Ayvalı Nevruz Bayramı nedeniyle bin adet çamı fidanı dağıttıklarını belirterek, “Nevruz, Türk insanının tabiatı merkez alan inanç ve yaşam biçimini sembolize etmektedir. Türklerin yaşadığı tüm coğrafyalarda coşkulu bir şekilde halen kutlanmakta olan Nevruz Bayramı, ne yazık ki Anadolu'da gün geçtikçe unutulmakta ve insanımızın büyük bir kültürel değeri kaybolmaya yüz tutmaktadır. Tire Kültür Derneği olarak unutulmakta olan nevruz geleneğimizin özgün şekliyle yaşatılması ve yaşatılarak korunması, ülkemizin birlik ve bütünlük yapısının vurgulanarak yapılacak kutlamaların örnek teşkil edecek şekilde yaygınlaştırılmasını istiyoruz. Çünkü tüm Türkiye genelinde her nerede nasıl kutlanırsa kutlansın, yüzyıllardan bu yana, en kalabalık insan topluluklarının katılımı ile aslına en uygun nevruz kutlamaları, Tire'de yapılmaktadır. Tire her Nevruz'da, kutlamalara katılım açısından, tüm Anadolu'daki Nevruz kutlamalarına katılan insanlara göre açık ara sayısal fark atmakta ve bu konuda kırılamaz bir rekora tanıklık etmektedir” dedi.

Ayvalı ayrıca, “Türk tarihinde ve Türk dünyasında ulu kün, tengri toy, ergenekün, yengi kün, çağan, bozkurt, teze yıl, şagaa, gutan, yılgayak, saban toy, cıl sırtı, mereke, ilkyaz, baş bahar, yaz baş, baba marta, cılgayak, ekin bayramı, çılpazı, meyram, ıstah, köklü marta, gün sırtı, naurus, norus, navruz ve nevris gibi isimlerle bilinen, Tire'deki ismiyle Sultan Nevruz'un; bilinenin aksine farslardan Türklere geçen bir gelenek değil, tam aksine binlerce yıldır Türkler tarafından kutlanan ve tüm dünyaya Türkler tarafından yayılan bir kutlama ve kutsanma biçimidir. Türk dünyasında 33 farklı ismi tespit edilen bu geleneğimizin 23 adet ismi öz Türkçe kökenlidir. Türkler tabiat ile ünsiyet kazanmış inanç ve din anlayışı ve hayvancılığı merkez alan üretim biçimleri nedeniyle sürekli canlı ve tabiatın izinde göç eden bir toplum olarak, tabiatın uyanmaya başladığı 21 Mart tarihini kullandıkları takvim başlangıcı olarak kabul edip, aynı zamanda da kutsal bir gün olarak kabul etmişlerdir" dedi. 

KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN NEVRUZ’UN TİRE’DE DESTEKLENMESİ İÇİN FERMAN YAYINLADI

Tarihte Tire'nin Türkleşme süreci olan 12. yüzyıldan bu yana Sultan Nevruz'u bilerek, severek ve bilinçli bir şekilde kutladığını, Kanuni Sultan Süleyman'ın Rodos Seferi sonrasında kışı Tire'de geçirmesinin ardından Tire'deki Nevruz Kutlamalarının ihtişamını görerek sürdürülmesine ve desteklenmesine dair ferman yayınladığını hatırlatan Ayvalı, "Tire'deki Nevruz'un ilk çıkış noktasının kolonizatör Türk Dervişi ve Bektaşilik gibi Türk tarihinin en önemli toplumsal hareketinin ikinci kurucusu Pir-i Sani Balım Sultan Zaviyesi'nin bulunduğu bölgedir. Bu bölgede aynı zamanda yüzyıllar boyunca Osmanlı Devletinin can damarı ve en büyük ekonomi kuruluşu ahilik teşkilatının kuşak törenleri yapılmaktaydı. Biz de Tire Kültür Derneği olarak,  bu düşünceler ışığında, tüm bu tarihsel gerçekleri dikkate alarak,  yıllardan bu yana kendine bir türlü marka bulamayan ilçemiz Tire için, Nevruz'un Kenti Tire isimli bir kent  markası üretilmesini öneriyor ve bu konuda geçtiğimiz yıl uygulamaya başladığımız projeyi kararlılıkla sürdürmek istiyoruz" dedi.

Tire Kültür Derneği Başkanı Seyfullah Ayvalı, bu yılki etkinlikleri kapsamında katkı veren Tire Orman İşletme Şefliği’ne, Tire Bisiklet Topluluğu Üyeleri’ne, MHP Tire İlçe Başkanı Salih Atakan Duran’a, Tire Ülkü Ocakları Başkanı Cafer Tetik’e ve Tire Elit Süt’e katkılarından dolayı teşekkür etti.