İzmir’in Çeşme ilçesindeki üreticiler, haldeki taşeron firmaları aradan çıkartarak, kendi ürettikleri domatesini, kavununu, beyaz soğanını perakende satış yerinde üreticiyle buluşturuyor. Üreticilerin yöntemiyle, taşeronların kazandığı fahiş fiyatlarda ortadan kalkarken, tüketicilerde ucuza ve doğal ürünleri tüketmenin keyfini yaşıyor.
Çeşme ilçesindeki üreticiler, tamamen yerli tohumdan üretilen ve Çeşme’nin kendine özgü kokusu ve tadı olan ürünleri kurulan pazarlarda satıyor. Mahalle pazarlarında, çarşamba günleri de Çeşme merkezindeki yerli pazarında tüketiciyle buluşan Çeşmeli üreticiler, ürettikleri ürünleri satarak geçimlerini sağlamaya çalışıyor. Pazarda, kentin domatesi, kavunu, beyaz soğanı gibi ürünler tüketiciyle buluşuyor.
Taşeronu ortadan kaldırdılar
Çeşme garajının arka tarafında yer alan eski toptancı hali ise günümüzde, Ovacıklı ve Çeşmeli üreticilerin ürünlerinin perakende satışının yapıldığı yer haline geldi. Üreticiler, burada da ürünleri zaman zaman hal binasına getiriyor. Hal binasında da bu ürünler yine aracısız halkla buluşturuluyor.
Toptancı halini, Büyükşehir Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle 2015 yılının Temmuz ayında kapatmak zorunda kaldıklarını belirten eski halci Mustafa Ertemiz, "Çeşme Belediyesi, burasını Ovacıklı üreticiye tahsis etti. Burası şu anda Ovacık Üretici Pazarı Toptan ve Perakende Tanzim Satış Yeri olarak hizmet veriyor. Üreticiler kendi ürünlerini buraya getiriyor. Ben de eskiden beri olduğu gibi üreticinin ürününü satarak, parasını kendilerine veriyorum. Eskiden burada ürünler toptan satılırdı. Ama şimdi vatandaş bir kilo bile istese alabiliyor" dedi.
Üreticiler, bu yöntemle de zaman zaman fahiş fiyatlarla para kazanan taşeronları aradan çıkarmış oldu.
En taze, en düşük fiyata yerli ürün
Sabah 08.00’den akşam 22.00’ye kadar eşi ve üç kızı ile birlikte üreticilerin ürünlerini satmaya çalıştıklarını anlatan Ertemiz, "Genelde üreticilerin getirdikleri ürünler, toptan olarak satılıyor. Vatandaşlar kendi aralarında pay ediyorlar. Ama bazen de daha az almak isteyenler oluyor. Onları da kırmıyoruz. Ürün kasalarını bozarak, fiyatta da çok az bir artışla vatandaşa istediği kadar ürünü satıyoruz. Üreticilerimiz, ya sabahları ya da akşam saat 19.00’dan sonra tarlasından kestiği ürünleri taze taze buraya getiriyor. Tüketiciler, en taze ve yerli ürünleri, en düşük fiyatla buradan alabiliyorlar. Bu sene üreticilerimiz çok güzel ve bol miktarda domates ürettiler" diye konuştu.
"Üretici ile tüketici aracı olmadan buluşuyor"
Toptancı hallerini müstahsile eskisi gibi hizmet vermediğini belirten Mustafa Ertemiz, "Haldekiler taşeronlardan mal satın alıp satıyorlar. Taşeronlar, üretim yapılan bölgeleri kamyonları ile dolaşıp, ucuz fiyattan tarlalardan mal topluyorlar. Topladıkları malları toptancı hallerine getirip iki hatta üç katına satıyorlar. Halci de karını koyuyor, manava geldiğinde de fiyat alabildiğine yükseliyor. Bizde domates 2 lira iken, manavda 6 liraya kadar yükseliyor. Kazanan üretici değil, hep aracılar oluyor. Üreticilerin kendi ürünlerini taşeronlara satmadan direk hale ulaştırabilmesi için tedbirler alınmalı ve kolaylık sağlanmalıdır. Böylece vatandaş daha ucuza mal alabilecek, üretici de daha fazla kazanabilecek. Bizim burada yaptığımız, üretici ile tüketiciyi aracı olmadan buluşturmak. Üreticimizin getirdiği en taze ürünler, en iyi fiyatla tüketiciye, aracı olmadan satılıyor. Biz sadece yüzde 7 oranında bir hizmet payı alıyoruz. Ürün, 3’e de, 5’e de, 7’ye de satılsa, yüzde 7 kesintiden sonra kalan para olduğu gibi üreticiye gider" diye anlattı.
